Hoofdstuk 9: Gezondheid en ziekte preventie
Als echte kippenliefhebber wil je voorkomen dat je kippen ziek worden en heb je het liefst dat ze zich kiplekker voelen. Maar hoe bereik je dit? Kippen zijn redelijk verzorgingsarm maar kunnen hier en daar wel wat extra aandacht gebruiken. In dit hoofdstuk ontdek e hoe je deze ondersteuning het beste kan bieden.
Hoe voorkom ik dat mijn kippen ziek worden?
Er zijn een aantal voedingstoffen en vitamines die essentieel zijn voor kippen. Het is noodzakelijk dat uw kippenvoer krijgen met de juiste voedingstoffen en vitamines. Eenzijdig voer kan door een tekort aan de benodigde stoffen resulteren in gezondheidsproblemen.
Lees hoofdstuk 5 ‘Voeding en dieet’ voor meer informatie over voedsel.
Hygiëne speelt een cruciale rol in de gezondheid van kippen. Daarom is het essentieel om regelmatig het hok schoon te maken en ervoor te zorgen dat uitwerpselen en voedselresten niet te lang blijven liggen. Het is belangrijk om ervoor te zorgen dat het hok na het schoonmaken goed opdroogt, omdat vochtige plekken ideale broedplaatsen zijn voor ziekteverwekkers.
Hoe zie ik of mijn kippen ziek zijn?
Kippen die ziek zijn gedragen zich vaak anders dan de rest. Ze zitten vaak in elkaar gedoken afgezonderd van de rest. Ook scharrelen ze minder, lijken ze versuft en is het verenkleed minder mooi als gebruikelijk. Het is dan aan te raden om goed op de symptomen te letten die de kip vertoont, op die manier kan je achterhalen waar de kip aan lijdt.
Wat zijn veel voorkomende ziektes?
Kippen hoeven niet alle symptomen te hebben van een ziekte om de ziekte te hebben. Het kan dus zijn dat bijvoorbeeld 3 van 6 symptomen overeenkomen.
Kippen kunnen de volgende ziektes krijgen.
- Acute snot
- Aspergillose bij kippen
- Blauwe kammen en lellen bij kippen
- Bloedluis bij kippen
- Campylobacter
- Coccidiose bij kippen
- Diarree bij kippen
- Egg drop syndrome
- Enterococcen
- Gumboro
- Hittestress bij kippen
- Infectieuze bronchitis
- ILT
- Kalkpoten bij kippen
- Kippenpokken
- Krop problemen
- Legnood
- Leukose
- Luizen, vlooien en mijten bij kippen
- Myiasis bij kippen
- Mycoplasma gallisepticum
- Mycoplasma synoviae
- Papegaaienziekte
- Pseudo-Vogelpest
- Salmonella gallinarum
- Salmonella pullorum
- Verkoudheid bij kippen
- Vlekziekte
- Vogelgriep
- Worminfecties bij kippen
- Ziekte van Marek
- Zwakke eischalen of windeieren
De meest voorkomende ziektes zijn:
Bloedluis is in tegenstelling tot de naam een mijt die bloed van een kip drinkt. De mijt is lichtschuw en verstopt zich overdag in de naden en kieren van het hok. ’s Nachts komen ze tevoorschijn en drinken het bloed van de kippen. Het slechts 0,5 mm grootte beetje kan andere ziektes overdragen. De kans dat je kippen last hebben van bloedluis is het grootst in de zomer, het is dan de ideale tempratuur voor mijten om voort te planten. Je kan ze voorkomen door het hok goed schoon te houden en bodembedekking te kiezen die de bloedluis niet prettig vindt bijvoorbeeld tabak stro.
Je kan bloedluis pas herkennen als er sprake is van een plaag. De diertjes drinken dan zoveel bloed van de kippen, dat de kippen vermoeid raken en verbleken. Als er niet aangedaan wordt kunnen ze sterven door bloedarmoede. Doordat de bloedluizen pas laat merkbaar zijn is het verstandig om ze regelmatig te controleren of te testen, doormiddel van een bloedluis test.
Je kan van de beestjes afkomen door het hok grondig te reinigen doormiddel van en stoomreiniger of een verfstrip föhn kan je de mijten uit de kieren ‘branden’. Wat ook kan helpen is diatomeeënaarde te mengen door de bodembedekking. Dit zijn verpulverde stukjes kiezelwieren die door het scherpe randje de bloedluis doden. Ook kan je roofmijten los te laten in het hok, dit zijn natuurlijke vijanden van de bloedluis en laten je kippen verder met rust.
Coccidiose is een darmaandoening die wordt veroorzaakt door parasieten die lastig te voorkomen zijn, wel kan je kippen ertegen vaccineren.
Je herkent de ziekte door bloed en slijm bij de uitwerpselen, verminderde eetlust, diarree en vermagering. Door de bloedarmoede die wordt veroorzaakt door de parasiet zien je kippen er vermoeit en bleek uit. Indien je niet zeker weet of je kippen nou wel of geen coccidiose hebben, kan je een monster van de uitwerpselen laten testen door een dierenarts.
Coccidiose is erg besmettelijk, als één kip dus de ziekte heeft moet je al je kippen behandelen. Het beste kan je hiervoor het middel Baycox gebruiken. Dit vermeng je met het drinkwater van de kippen. Het is dan af te raden om de eieren te gebruiken voor consumptie, na zo’n drie weken na de kuur kan je ze weer nuttigen.
Kippensnot is de meest voorkomende aandoening aan de luchtwegen van kippen en wordt veroorzaakt door een bacterie. De ziekte kan behalve de standaard verzorgingseisen van kippen(hokken) lastig voorkomen worden. Vaak wordt de ziekte overgedragen via een ander dier. Als de kippen dan een verminderde weerstand hebben zijn ze gevoeliger voor deze ziekte.
Kippensnot kan je herkennen aan een slechte ademhaling bij de kip, ontstoken ogen, niezen, en vocht rond de neusgaten. Verder zitten kippen die deze ziekte bij zich dragen vaak stil, zijn ze vermagerd en hebben de kippen een lage eiproductie.
Zodra je concludeert dat één van je kippen kippensnot heeft is het noodzakelijk om deze kip apart te houden. Dan is de kans klein dat de kip de andere kippen aansteekt. Doordat de ziekte zeer besmettelijk is het van belang dat je je handen ontsmet na in aanraking te zijn geweest met de zieke kip, voordat je de andere kippen aanraakt. Als je dit niet doet kan de ziekte via jouw handen de gezonde kippen besmetten. Kippensnot bestrijd je het beste door antibioticum door het drinkwater van de kippen te roeren. Of door antibioticum oraal toe te dienen doormiddel van pillen. Daarnaast kan het verstandig zijn om ontstoken ogen in te smeren met Cafzalf. Wanneer de besmette kippen geen symptomen meer vertonen, kan je ze terugzetten bij de groep. Het is daarbij wijs om tot drie weken na de kuur de eieren niet te eten.