In juli 2017 begon de Nederlandse voedsel- en warenautoriteit met het controleren van pluimveebedrijven voor het middel fipronil. In totaal zijn er 180 pluimveebedrijven geblokkeerd, hun eieren worden niet langer verkocht.
Wat is het eierschandaal?
Eind juli 2017 werd door de NVWA bekend gemaakt dat er voor de volksgezondheid gevaarlijke eieren in omloop waren. Het bedrijf Chickfriend uit Barneveld gebuikte het bloedluisbestrijdingsmiddel Dega-16 om de stallen van zijn klanten te behandelen. In dit bestrijdingsmiddel werd het verboden middel fipronil toegevoegd, verdacht wordt de fabrikant van het middel uit België.
Fipronil is een insecticide en is schadelijk voor je gezondheid. Door de stallen te behandelen wordt het door de legkippen opgenomen en doorgegeven in de eieren. Door de overdracht naar de eieren komt de waarde van fibrinol boven de waarde uit die is toegestaan door de EU.
‘’De besmette eieren liggen al meer dan een jaar in de winkels. Het is onbekend welke gevolgen het langdurige gebruik van fipronil heeft op de gezondheid.‘’
Eierschandaal België
Het bedrijf Chickfriend lijkt zijn bestrijdingsmiddelen bij Poultry-Vision te halen, een bedrijf dat zich in België vindt. De politie viel dit bedrijf binnen. De bedrijfsleider wordt ervan verdacht dat hij Dega-16 gemengd heeft met fipronil. Poultry-Vision verkocht ook aan bedrijven in Duitsland, Engeland, Polen en Frankrijk.
Besmette eieren in Duitsland
In Duitsland ontstond ophef nadat bij de grens met Nederland werd ontdekt dat in de eieren ook het gif fipronil zit. Een miljoen eieren werden op 2 augustus 2017 uit de handel gehaald. Daarnaast heeft de overheid in Duitsland consumenten aangeraden om de eiercodes te controleren op de website van de NVWA. Minstens vijf Duitse pluimveebedrijven hebben ook de bloedluisbestrijding met fipronil gebruikt.
Het eierschandaal in het kort
- De niet toegestane stof fipronil werd gebruikt om bloedluizen te bestrijden.
- Hoge gehaltes aan fipronil zijn giftig.
- 180 pluimveebedrijven zijn geblokkeerd doordat ze fipronil hebben gebruikt.
- Eieren van één pluimveebedrijf zorgen voor een acuut gevaar voor de volksgezondheid.
Acuut gevaarlijk voor de volksgezondheid
Bij één pluimveebedrijf bleken de eieren een zodanig hoog gehalte aan fipronil te bevatten, dat deze acuut een gevaar zijn voor de volksgezondheid. Het gaat hierbij om eieren met de code 2-NL-4015502. Consumenten wordt aangeraden om deze eieren weg te gooien. Supermarkten verwijderen deze eieren zelf.
Gevaarlijk voor kinderen
Naast de eieren die schadelijk zijn voor de gehele bevolking, zijn er een groter aantal eieren die voor kinderen schadelijk zijn. In deze eieren zit meer fipronil dan voor kinderen dagelijks toelaatbaar is. Bekijk of jouw eieren besmet zijn.
Zijn biologische eieren ook besmet?
De eieren die besmet zijn met het hoogste gehalte aan fipronil zijn scharreleieren. Deze scharreleieren hebben in dit geval een witte kleur en komen van één pluimveebedrijf. Biologische eieren en vrije-uitloopeieren kunnen wel een lagere dosis aan fipronil bevatten die schadelijk is voor kinderen. Bekijk hier wat de code op een ei betekent.
Fipronil
Wat is fipronil?
Fipronil is een insecticide die in Nederland niet gebruikt mag worden voor leghennen. De stof werkt effectief tegen bloedluizen, daarom is het ook ingezet. Bij honden en katten wordt fipronil regelmatig gebruikt om vlooien en teken te bestrijden.
Hoe schadelijk is fipronil?
Om te bepalen wat de dagelijkse toelaatbare hoeveelheid van een stof is, wordt eerst bepaald wat de dosis is waarbij een proef dier net geen schade ondervindt. Vervolgens wordt deze waarde door honderd gedeeld om een veilig dosis te vinden. Wanneer je besmette eieren eet, ga je over deze norm heen. Toch schrijft het RIVM dat het niet nodig is om je zorgen te maken. Freek van Zoeren, inspecteur-generaal van de NVWA, geeft aan dat pas te bepalen is welke eieren allemaal besmet zijn nadat alle verdachte pluimveebedrijven onderzocht zijn. Hij raadt bij het TV programma Nieuwsuur mensen aan om tot zondag 6 augustus geen eieren te eten.
‘’In het verleden hebben mensen geprobeerd om zelfmoord te plegen met fipronil. Zij namen miljoenen malen de hoeveelheid aan fipronil in die in één ei zit. Toch overleefden zij dit zonder verdere complicaties. ‘’
Het is nog onbekend wat er gebeurd wanneer men gedurende lange tijd fipronil binnenkrijgt. Omdat de eieren met fipronil al een jaar in de supermarkt liggen, is verder onderzoek hiernaar nodig.
Hoe lang blijft fipronil in de kip?
Hoe lang fipronil nog in de kip blijft, is nog niet precies bekend. Eerste resultaten laten zien dat na maanden fipronil nog aantoonbaar is in de eieren. Eieren waarin fipronil aantoonbaar is, mogen niet verkocht worden. Het effect van de rui op de afbraak van fipronil wordt nog onderzocht, mogelijk versnelt de rui het afbraakproces.
Zijn de besmette eieren ook verwerkt in producten?
Eieren worden veel verwerkt in producten. Zo zit er ei in mayonaise, pasta en chocolade. De NVWA is aan het onderzoeken in welke producten de eieren verwerkt zijn. Wanneer dit onderzoek afgelopen is, geeft de NVWA niet aan.
Welke producten bevatten nog meer fipronil?
Fipronil wordt onder andere ingezet om vlooien en teken te bestrijden bij honden en katten. Ook zijn er bestrijdingsmiddelen met fipronil die onder andere mieren bestrijden.
Bronnen:
Nederlandse voedsel- en warenautoriteit (nvwa.nl)
Barneveldse Krant, ‘Chickfriend: opgelicht of kwade genius?’, 29 juli 2017
De Volkskrant, ‘NVWA onderzoekt in welke voedingsmiddelen eieren zijn gebruikt waar mogelijk gif in zit’, 2 augustus 2017